“ÇOK KÖTÜ BİR ŞEY OLDU!”

Şiddet içeren ya da travmatik bir olaya şahit olanlar, “ikincil kurbanlar” olarak adlandırılırlar. Şaşırtıcıdır ki araştırmalar ikincil kurban çocukların, ileriki yaşlarında, asıl kurbanlardan daha fazla şiddete eğilimli olduklarını göstermektedir. Ancak. Eğer çocuk, travmatik bir olaya şahit olduktan sonra, bu konuyu yetişkinlerle konuşur ve duygularını anlamlandırabilirse, gelecekte olası şiddet eğiliminin azaldığı görülmüştü.

Genellikle ebeveynler veya çocuğun bakımını üstlenenler, bu tür olaylar nedeniyle travmatik çocuklara nasıl yaklaşacaklarına emin olamazlar. Bu konuda şu hususlara dikkat edilmelidir.

- Açık ve gerçekçi kelimeler kullanıp, üstü kapalı ifadelerden kaçınılmalı.

- Çocuk olayın tekrarlanmasından veya farklı sebeplerden korktuğu için konuşmaktan kaçınabilir. Olayı ve sonucunda hissettiklerini anlatabilmesi için çocuğa güvenli bir ortam oluşturulmalı.

- Tekrarlanan kabuslar oldukça yaygındır. Bu kabuslar, çocuğun hikayesini güvenli bir ortamda anlatabildiği ölçüde azalarak ortadan kalkacaktır.

- Travma yaşayan bir çocuk; korku, suçluluk, inkar, öfke, hiddet, kafa karışıklığı, intikam ve yalnızlık gibi duyguların birini ya da birkaçını birden deneyimleyebilir. Çocuğun bu tip duygularla mücadele edip etmediğini anlayabilmek için belirtilere dikkat edilmeli.

- Korkuyu ve diğer duyguları içselleştirmenin, çocuğu fiziksel olarak da etkileyebileceği konusunda dikkatli olunmalıdır.

- Bazı çocuklar herhangi bir şiddete veya travmatik olaya şahit olduklarında daha sessiz, çekingen ve içe dönük davranışlar göstererek tepki verebilirler. Onların acı çektiği daha az fark edilir. Dikkatle gözlemlenmeli ve kendilerini ifade etmelerine yardımcı olunmalı. Bunun için oyun, sanatsal faaliyetler veya çocuğun bir yetişkinle konuşması, kullanılabilecek yöntemlerdir.

- Çocuğun günlük rutini mümkün olduğunca sürdürülmeye devam edilmeli. Bu süreklilik çocuğa belirsizliklerle dolu bir dönemde, güvenlik ve istikrar duygusu vererek destek olacaktır.

- Çocuğun güven duygusunu yeniden inşa edebilmesi için, kuralları ve beklentileri korumak için önemlidir.

- Yaşadığı bu deneyimden dolayı çocuk, kendisini diğerlerinden çok farklı hissediyor ve kendine olan güveni oldukça azalmış olabilir.

- Çocuğunuzun üzüntüsü ile size neyi göstermek istediğini anlayabilmek için kulağınızla, gözünüzle ve tüm kalbinizle onu dinlemeye hazırlıklı olmalısınız.

- Son olarak çocuğunuzun terapiye ihtiyacı olup olmadığını anlamak için profesyonel bir kişiden bilgi alabilirsiniz.

Çok Kötü Bir Şey Oldu - Margaret M. Holmes kitabından alıntılanmıştır.